Cyn i chi fenthyg arian, gwnewch yn siŵr eich bod chi'n gallu fforddio'r ad-daliadau misol ar ben eich treuliau cyfredol. Bydd gwybod yn union pa arian sy'n dod i mewn ac yn mynd allan bob mis yn eich helpu i ddarganfod a allwch fforddio benthyca.
Llunio cyllideb
Yr unig ffordd i weithio allan a allwch fforddio ymgymryd â benthyca newydd yw llunio cyllideb cartref.
Bydd hyn yn dangos i chi a oes gennych unrhyw arian dros ben ar ddiwedd y mis ar gyfer yr ad-daliadau, pan fyddwch wedi talu'ch holl filiau a'ch costau byw.
Beth i'w gynnwys yn eich cyllideb
Mae'n hawdd colli treuliau oddi ar gyllideb, yn enwedig os yw llawer o'ch biliau'n mynd allan trwy Debyd Uniongyrchol.
Cynlluniwr Cyllideb
I’ch helpu i reoli eich arian, defnyddiwch ein Cynlluniwr Cyllideb hawdd i’w ddefnyddio, rhad ac am ddim.
Dyma rai costau i'w hystyried
Cartref:
- Nwy
- Trydan
- Treth Gyngor
- Dŵr
- Trwydded deledu
- Morgais neu rent
- Yswiriant cartref a chynnwys
- Gwasanaeth rhyngrwyd, ffôn a ffôn symudol.
Ymrwymiadau credyd presennol:
- Ad-daliadau benthyciad
- Ad-daliadau cardiau credyd a/neu siop
- Ad-daliadau Hur bwrcas neu ad-daliadau cytundeb credyd yn y siop (er enghraifft ar gyfer dodrefn neu deledu).
Teithio:
- Tanwydd
- Treth car
- Yswiriant car
- Cynnal a chadw cerbyd
- Ad-daliadau cyllid car
- Cludiant arall, fel tocynnau trên neu fws.
Hanfodion:
- Dillad
- Siopa bwyd
- Cynhyrchion ymolchi a glanhau.
Costau eraill
- Cyfraniadau pensiwn
- Premiymau yswiriant bywyd
- Yswiriant arall, fel salwch critigol neu yswiriant diogelu incwm.
Plant:
- Dillad
- Teithiau ysgol
- Costau gofal plant
- Taliadau cynhaliaeth
- Hyfforddiant/addysg breifat.
Adloniant:
- Gwyliau
- Hobïau
- Bwyta allan
- Trinwyr gwallt
- Tocynnau loteri.
- Aelodaeth campfa
- Tanysgrifiadau teledu (fel Sky)
- Teithiau allan (er enghraifft, i'r sinema neu'r digwyddiadau)
- Tanysgrifiadau / pryniannau cylchgronau a phapurau newydd
- Diodydd y tu allan i'r cartref (gan gynnwys coffi ac alcohol).
Wrth gwrs, mae gan bob cartref filiau gwahanol, felly peidiwch â thrin hwn fel rhestr gyflawn.
Meddyliwch am unrhyw gostau ychwanegol y gallai fod yn rhaid i chi neu'ch teulu eu talu.
Mae'n syniad da casglu cyfrifon banc a datganiadau cardiau credyd o'r tri mis diwethaf a chofnodi popeth rydych chi'n ei wario dros gyfnod o fis neu fwy (oherwydd efallai y bydd rhai biliau'n cael eu cymryd bob chwech neu ddeuddeg mis).
Gwnewch yn siŵr eich bod chi'n cynnwys popeth rydych chi'n ei wario i gael darlun go iawn ac ychwanegu ychydig yn ychwanegol i ganiatáu chwyddiant ac unrhyw gostau annisgwyl.
Pan fyddwch chi'n gwybod:
- faint yn union o arian rydych chi'n ei wario mewn unrhyw fis, a
- faint sydd angen i chi ei roi o'r neilltu fel clustog neu i arbed
byddwch yn gallu gweld a allwch fforddio ymgymryd ag unrhyw fenthyca newydd.
Ydy eich incwm cartref yn cael ei wasgu?
Os ydych chi’n wynebu costau byw uwch, ond heb fawr o arian os o gwbl yn dod i mewn, darganfyddwch ffynonellau incwm ychwanegol a chymorth sydd ar gael i’ch helpu i reoli biliau cartref ac arbed arian yn ein canllaw Byw ar incwm gwasgedig
Adolygwch eich ymrwymiadau ariannol
Os yw cwrdd ag ad-daliadau misol yn anodd neu os oes gennych lawer o wahanol fenthyciadau a chardiau, mae'n syniad da adolygu'ch ymrwymiadau benthyca a gweld a allwch chi ostwng y rhain yn hytrach na chymryd mwy.
Beth bynnag a wnewch, peidiwch â chymryd mwy o gredyd i dalu'r hyn sy'n ddyledus gennych eisoes.
Hyderus y gallwch chi fforddio benthyca?
Gwyliwch rhag siarcod benthyg
Mae siarcod benthyg yn aml yn defnyddio sianeli ar-lein fel cyfryngau cymdeithasol i geisio benthyg i bobl. Mae'r math hwn o fenthyca yn anghyfreithlon a gallai gostio llawer mwy i chi nag yr ydych yn ei feddwl.
Darganfyddwch fwy am siarcod benthyg a sut i'w hadnabod
Os yw'ch cyllideb yn dangos bod gennych chi ddigon o arian sbâr ac yn gallu fforddio'r benthyca rydych chi ei eisiau, mae'n dal yn bwysig cymryd yr amser i gymharu'r amrywiol opsiynau credyd sydd ar gael a dod o hyd i'r benthyca iawn i chi.
Er mwyn eich helpu i benderfynu pa opsiwn benthyca sy'n gweithio orau i'ch sefyllfa, gweler ein canllawiau:
Penderfynu ar y math gorau o gredyd i chi
Sut i gael credyd am y tro cyntaf
Dim ond cael dau ben llinyn ynghyd?
Os yw'ch cyllideb yn dangos nad oes gennych lawer neu ddim i'w sbario i wneud eich ad-daliadau, ni allwch fforddio benthyca.
Gall fod yn destun pryder sylweddoli mai dim ond ymdopi â'ch ymrwymiadau ariannol cyfredol ydych chi, ond peidiwch ag anwybyddu'r broblem.
Mae yna bethau y gallwch chi eu gwneud i helpu.
Darganfyddwch fwy yn ein canllawiau:
Gwneud yn siŵr eich bod yn derbyn yr hawliau cywir
Cyfrifo cynllun ad-dalu ar gyfer eich benthyca
Yn cael trafferth gydag anawsterau ariannol?
I weithio allan cynllun i sicrhau y gallwch dalu'n ôl yr hyn sy'n ddyledus gennych, gweler ein canllaw Sut i flaenoriaethu'ch dyledion
Os na allwch ymdopi, cysylltwch ag un o'r elusennau cyngor ar ddyledion am ddim i gael help.
Angen rhywun i siarad â nhw am eich cyllid?
Os ydych wedi methu mwy nag un taliad bil, gallech siarad ag arbenigwr heddiw, ar-lein neu dros y ffôn, a fydd yn gallu eich helpu i ddechrau delio a’ch problemau ariannol.
Darganfyddwch gyngor cyfrinachol am ddim nawr gan ddefnyddio ein Teclyn Canfyddwr cyngor dyledion
