Help os ydych yn cael trafferth gyda dyledion

Y cam cyntaf tuag at gymryd rheolaeth yw llunio rhestr o bawb y mae angen i chi wneud taliadau iddynt, gan gynnwys biliau cartref, taliadau morgais neu rent sy'n ddyledus benthyciad neu daliadau credyd ac ad-daliadau dyled.

Gwiriwch faint o arian sydd ei angen arnoch i dalu taliadau ac a ydych ar ei hôl.

Mae rhai biliau a thaliadau yn flaenoriaeth uwch oherwydd gall canlyniadau peidio â thalu fod yn fwy difrifol.

Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Sut i flaenoriaethu'ch biliau a'ch taliadau.

Mae'n bwysig cael cyngor ar ddyledion am ddim cyn gynted ag y gallwch os ydych ar ei hôl o ran taliadau blaenoriaeth, neu'n wynebu unrhyw faterion brys, gan gynnwys:

• beilïaid yn cysylltu â chi
• derbyn gwys llys
• torri'ch nwy neu drydan i ffwrdd
• adfeddiannu'ch cartref, car neu nwyddau.

I gymryd rheolaeth o'ch cyllid, mae'n bwysig llunio cyllideb. Bydd hyn yn eich helpu i ddeall faint o arian sydd gennych i wneud taliadau.

Mae ein Cynlluniwr Cyllideb am ddim yn eich rhoi chi mewn rheolaeth dros wariant eich cartref ac yn dadansoddi'ch canlyniadau i'ch helpu i reoli eich arian. Mae eisoes wedi helpu cannoedd ar filoedd o bobl.

Os byddwch yn cael trafferth gwneud cyllideb, neu'n dal i fod â phryderon ar ôl i chi fynd trwy'r rhifau, gallwch siarad â chynghorydd dyledion am ddim a all eich helpu.

Efallai y gwelwch nad yw'ch cyllideb yn cydbwyso ac mae'ch incwm yn llai na'ch treuliau neu fod gennych ddigon i fyw arno ond nad oes gennych arian parod i dalu dyledion.

Os yw hynny'n wir, efallai y bydd pethau y gallwch eu gwneud i gynyddu eich incwm neu gwtogi ar yr hyn rydych yn ei wario.

Er enghraifft, efallai y gallwch hawlio budd-daliadau y mae gennych hawl iddynt, hawlio grant neu arbed arian ar eich biliau cartref trwy newid darparwyr.

Bydd y gefnogaeth y gall eich credydwr ei rhoi i chi ddibynnu ar bethau fel:

• y math o fil neu daliad ydyw
• faint sy'n ddyledus gennych
• faint o daliadau rydych wedi'u colli
• eich gallu i wneud ad-daliadau
• a oes angen cymorth ychwanegol arnoch oherwydd eich bod yn agored i niwed.

Bydd y camau y gall eich credydwr eu cymryd hefyd yn dibynnu ar wahanol bethau, fel a yw'n ddyled â blaenoriaeth neu'n ddyled nad yw'n flaenoriaeth neu a yw'n gytundeb credyd neu'n fil cartref.

Os ydych yn cael trafferth â dyled ac yn ei chael yn anodd rheoli pethau eich hun, y peth olaf efallai yr hoffech ei wneud yw siarad â dieithryn llwyr am eich problemau.

Ond gall fod y peth gorau y gallwch ei wneud, yn enwedig os ydych yn ystyried defnyddio dull ad-dalu dyled ffurfiol, fel cynllun ad-dalu dyled neu fethdaliad. Mae bob amser yn well trafod pethau â chynghorydd profiadol cyn i chi wneud penderfyniad.

Mae hyn oherwydd bod llawer o ffyrdd i ddelio â dyledion ac efallai na fyddech yn ymwybodol o'r holl opsiynau sydd ar gael i chi. Bydd y ffordd sydd orau i chi yn dibynnu ar eich amgylchiadau personol.

Gall cynghorydd dyled am ddim eich helpu i benderfynu pa opsiwn sy'n iawn i chi. Yn dibynnu ar eich amgylchiadau, gallai hyn gymryd un sgwrs yn unig.

Bydd cynghorydd dyled yn:

• trin popeth rydych yn ei ddweud yn gyfrinachol
• peidio byth â'ch barnu na gwneud i chi deimlo'n ddrwg am eich sefyllfa
• awgrymu ffyrdd o ddelio â dyledion na fyddech efallai yn gwybod amdanynt
• gwirio eich bod wedi gwneud cais am yr holl fudd-daliadau a hawliau sydd ar gael i chi.

Os ydych yn cael trafferth gyda dyledion, gallai Lle i Anadlu roi amser gwerthfawr i chi ddod o hyd i ateb.  Darganfyddwch fwy am Le i Anadlu a sut y gall eich helpu.