Os ydych ar fudd-dal etifeddol ar hyn o bryd fel credyd treth gwaith neu gymhorthdal incwm, darganfyddwch pryd y bydd yn rhaid i chi symud i Gredyd Cynhwysol a sut y gallwch wirio a fyddwch yn well neu'n waeth eich byd.
Beth sydd yn y canllaw hwn
- A ddylwn i symud i Gredyd Cynhwysol?
- Os na fyddaf yn gwneud cais am Gredyd Cynhwysol nawr, pryd fyddaf yn cael fy symud?
- Beth ddylwn i ei wybod cyn gwneud cais am Gredyd Cynhwysol?
- Beth i’w wneud os yw’r Adran Gwaith a Phensiynau wedigofyn i chi symud i Gredyd Cynhwysol
- Cadwch lygad am sgamiau Credyd Cynhwysol
A ddylwn i symud i Gredyd Cynhwysol?
Mae Credyd Cynhwysol yn raddol yn disodli chwe budd-dal, a elwir yn fudd-daliadau etifeddol. Os ydych yn hawlio'r rhain, byddwch yn cael eich symud i Gredyd Cynhwysol yn y pen draw ac yn cael un swm a fydd yn eich cefnogi gyda chostau byw bob dydd, tai, magu plant, gofal neu salwch ac anabledd.
Dyma'r budd-daliadau sy'n cael eu disodli:
- Budd-dal Tai
- Credyd Treth Plant
- Credyd Treth Gwaith
- Cymhorthdal Incwm
- lwfans ceisio Gwaith yn seiliedig ar Incwm
- lwfans cyflogaeth a Chymorth sy'n gysylltiedig ag incwm.
A ddylwn ofyn i’r Adran Gwaith a Phensiynau newid iGredyd Cynhwysol o fudd-daliadau etifeddol?
Mae'r Adran Gwaith a Phensiynau yn dechrau cysylltu â phobl ynghylch symud i Gredyd Cynhwysol. Gallwch benderfynu symud yn gynt gan y bydd rhai pobl yn well eu byd yn symud i Gredyd Cynhwysol.
Fodd bynnag, nid yw hwn yn benderfyniad i'w wneud heb feddwl amdano: unwaith y byddwch yn symud i Gredyd Cynhwysol o fudd-dal etifeddol, ni allwch newid eich meddwl, hyd yn oed os ydych yn cael llai o arian.
Mae'r rheolau ynghylch Credyd Cynhwysol hefyd yn wahanol i fudd-daliadau etifeddol a allai olygu bod yn rhaid i chi newid y ffordd rydych yn gwneud pethau a rheoli eich arian.
Felly mae angen i chi sicrhau bod Credyd Cynhwysol yn iawn i chi a'ch amgylchiadau cyn i chi wneud cais.
Os na fyddaf yn gwneud cais am Gredyd Cynhwysol nawr, pryd fyddaf yn cael fy symud?
Byddwch yn parhau i dderbyn eich budd-dal(iadau) etifeddol, ond yn y pen draw byddwch yn symud i Gredyd Cynhwysol o dan un o'r ffyrdd hyn:
Mae gennych newid mewn amgylchiadau
Os oes gennych newid mewn amgylchiadau, er enghraifft, rydych yn dechrau neu'n gorffen swydd, bod gennych fabi newydd, partner yn symud i mewn neu allan o'r cartref teuluol, neu os ydych yn dechrau neu'n atal hawliad salwch neu anabledd efallai y gofynnir i chi wneud cais newydd am Gredyd Cynhwysol.
Dylech bob amser roi gwybod am newid mewn amgylchiadauYn agor mewn ffenestr newydd Gallai peidio â rhoi gwybod amdano olygu eich bod yn cael gormod neu ychydig o fudd-daliadau. Gallech hefyd gael dirwy os byddwch yn cadw'n dawel yn fwriadol am unrhyw beth yn eich bywyd a allai effeithio ar eich taliadau.
Os oes gennych ddewis rhwng aros ar eich budd-daliadau presennol a symud i Gredyd Cynhwysol, gwnewch yn siŵr eich bod yn gofyn am gyngor gan arbenigwr budd-daliadau a all roi cyngor cyfrinachol i chi am eich sefyllfa.
Darganfyddwch fwy am symud i Gredyd Cynhwysol oherwydd newid mewn amgylchiadau yn ein canllaw Sut fydd symud i Gredyd Cynhwysol yn effeithio arnaf i?
Cewch eich gwahodd i symud gan yr Adran Gwaith aPhensiynau i Gredyd Cynhwysol
Yn y pen draw, bydd yr holl fudd-daliadau etifeddol yn dod i ben. Os ydych yn hawlio un o'r rhain, byddwch yn cael eich symud i Gredyd Cynhwysol rywbryd cyn mis Rhagfyr 2024. Gelwir y rhaglen hon weithiau yn 'fudo a reolir'.
Bydd yr Adran Gwaith a Phensiynau yn ysgrifennu llythyr atoch pan fydd yn amser i chi symud. Os yw'ch hawl i Gredyd Cynhwysol yn llai na'r hyn a gewch ar hyn o bryd o'ch budd-daliadau etifeddol, byddwch yn derbyn ychwanegiad i gadw'ch taliad Credyd Cynhwysol yr un fath â'r swm rydych yn ei gael nawr.
Gelwir hyn yn 'amddiffyniad trosiannol' ac mae ond ar gael os cewch eich symud i Gredyd Cynhwysol gan yr Adran Gwaith a Phensiynau o dan eu rhaglen mudo a reolir.
Ni chewch amddiffyniad trosiannol os byddwch yn dewis symud i Gredyd Cynhwysol yn gynnar, neu os oes rhaid i chi symud oherwydd newid mewn amgylchiadau.
Mae'n rheswm arall pam ei bod yn bwysig gwirio y byddwch yn well eich byd o dan Gredyd Cynhwysol cyn i chi wneud cais.
Darganfyddwch fwy am sut mae diogelwch trosiannol yn gweithio yn entitledtoYn agor mewn ffenestr newydd
Beth os byddaf yn gwneud y penderfyniad i symud iGredyd Cynhwysol cyn i’r Adran Gwaith a Phensiynau fy symud?
Gelwir hyn weithiau'n fudo gwirfoddol. Os byddwch yn dewis hyn, gwnewch yn siŵr y byddwch yn well eich byd o dan Gredyd Cynhwysol cyn i chi wneud cais.
Os byddwch yn dewis symud yn wirfoddol, ni fyddwch yn cael amddiffyniad trosiannol a gallech fod yn waeth eich byd. Er enghraifft, mae rhai grwpiau o bobl lle mae hyn yn fwy tebygol o fod yn wir ac sydd fwy na thebyg yn well eu byd yn aros nes iddynt gael eu gwahodd gan yr Adran Gwaith a Phensiynau i symud i Gredyd Cynhwysol.
Peidiwch â gwneud cais nes bod gennych gyngor arbenigol os ydych yn unrhyw un o'r grwpiau hyn:
- cael credydau treth yn unig a gyda cynilion o fwy na £16,000
- yn hunangyflogedig
- yn cael Lwfans Byw i'r Anabl (DLA) neu Daliad Annibyniaeth Bersonol (PIP)
- yn derbyn unrhyw incwm heb ei ennill, megis pensiwn.
Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Sut fydd symud i Gredyd Cynhwysol yn effeithio arnaf i?
Paratoi ar gyfer Credyd Cynhwysol
Darganfyddwch bopeth y mae angen i chi ei wybod cyn i chi wneud cais am Gredyd Cynhwysol yn ein canllaw Paratoi ar gyfer Credyd Cynhwysol Gallwch naill ai lawrlwytho'r canllaw hwn fel PDF neu archebu copi printiedig am ddim. Ceir fersiynau o'r canllaw ar gyfer Cymru a Lloegr, yr Alban, Gogledd Iwerddon ac yn Gymraeg.
Beth ddylwn i ei wybod cyn gwneud cais am Gredyd Cynhwysol?
Mae Credyd Cynhwysol yn wahanol i'ch budd-daliadau etifeddol presennol. Dyma rai o'r pethau i'w deall cyn gwneud cais.
Ni allwch fynd yn ôl at fudd-daliadau etifeddol
Os byddwch yn gwneud cais am Gredyd Cynhwysol ac yn cael ei dderbyn, bydd eich budd-daliadau etifeddol yn dod i ben, ac ni fyddwch yn gallu symud yn ôl atynt.
Felly, mae'n bwysig sicrhau bod symud i Gredyd Cynhwysol yn iawn i chi cyn i chi ei wneud.
Os ydych yn byw gyda rhywun fel cwpl a'u bod yn cael budd-daliadau etifeddol yn eu henw eu hunain, bydd yn rhaid i chi wneud cais ar y cyd am Gredyd Cynhwysol a bydd eu budd-daliadau'n dod i ben hefyd.
Cyfrifiannell Budd-daliadau
Gwiriwch a fyddech chi’n well neu’n waeth eich byd yn newid i Gredyd Cynhwysol gan ddefnyddio ein cyfrifiannell.
Os ydych am wybod a yw'n syniad da symud i Gredyd Cynhwysol cyn i chi wneud hawliad, cewch gyngor gan arbenigwr budd-daliadau a all wirio nad ydych wedi colli unrhyw beth pwysig ac a fyddwch yn well neu'n waeth eich byd. Gallwch ddod o hyd i arbenigwr budd-daliadau yn agos atoch gan ddefnyddio advicelocal.
Telir Credyd Cynhwysol yn wahanol
Os ydych ar fudd-daliadau etifeddol, mae'n debyg eich bod wedi arfer â'ch taliadau bob wythnos neu bob pythefnos a'u lledaenu drwy gydol y mis, a all helpu gyda chyllidebu.
Yng Nghymru a Lloegr, mae Credyd Cynhwysol fel arfer yn cael ei dalu unwaith y mis mewn ôl-ddyledion.
Yn yr Alban gallwch ddewis ei dalu naill ai'n fisol neu bob pythefnos.
Yng Ngogledd Iwerddon, telir Credyd Cynhwysol bob pythefnos, ond gallwch ei ddewis i gael ei dalu'n fisol.
Darganfyddwch sut i gyfrifo cyllideb newydd eich cartref yn ein canllaw Sut i gyllidebu ar gyfer taliad budd-daliadau misol
Chi sy’n gyfrifol am dalu eich rhent eich hun
Yng Nghymru a Lloegr, mae eich taliad Credyd Cynhwysol yn cynnwys swm ar gyfer eich rhent, a chi fydd yn gyfrifol am dalu eich landlord eich hun.
Yn yr Alban, gallwch ddewis a ydych am dalu'ch rhent eich hun neu ei dalu'n syth i'ch landlord.
Yng Ngogledd Iwerddon, telir eich rhent yn awtomatig i'ch landlord, er y gallwch ddewis ei dalu eich hun.
Dim ond i un person ar yr aelwyd y telir Credyd Cynhwysol
Os ydych yn byw gyda rhywun fel cwpl, bydd yn rhaid i'r ddau ohonoch wneud cais am Gredyd Cynhwysol, a bydd yn rhaid i chi benderfynu pa un ohonoch fydd yn derbyn y taliad.
Darganfyddwch fwy am bethau y mae angen i chi feddwl am eu hawlio fel cwpl, gan gynnwys beth i’w wneud os ydych chi'n poeni am hyn, yn ein canllaw Taliadau Credyd Cynhwysol ar y Cyd i gyplau
Mae eich taliad Credyd Cynhwysol cyntaf yn cymryd pum wythnos
Telir Credyd Cynhwysol yn fisol mewn ôl-ddyledion. Mae hyn yn golygu y bydd yn rhaid i chi aros un cyfnod asesu llawn (un mis calendr), ynghyd â saith diwrnod ychwanegol ar gyfer y taliad cyntaf i gyrraedd eich cyfrif banc ar ôl gwneud eich cais.
Gallwch wneud cais am daliad ymlaen llaw i'ch cefnogi tra byddwch yn aros am eich taliad cyntaf, ond bydd angen i chi ei ad-dalu o fewn 24 mis.
Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Taliadau ymlaen llaw o Gredyd Cynhwysol a chymorth arall
Cyfyngiadau ar gynilion
Os oes gennych chi neu'ch partner fwy na £16,000 mewn cynilion, ni fyddwch yn gallu hawlio Credyd Cynhwysol.
Gall hyn effeithio'n arbennig arnoch os ydych yn cael credydau treth yn unig ac yn ystyried newid i Gredyd Cynhwysol. Gallech gael eich gwrthod am Gredyd Cynhwysol, colli eich credydau treth a gorfod aros nes bod eich cynilion yn disgyn yn is na £16,000 cyn y gallwch ailymgeisio am Gredyd Cynhwysol.
Bydd cynilion rhwng £6,000 a £16,000 yn lleihau faint o Gredyd Cynhwysol a gewch.
Os ydych yn cael credydau treth yn unig
Os oes gennych gynilion o dros £16,000, yn cael credydau treth yn unig ac yn symud i Gredyd Cynhwysol, byddwch yn gallu cadw cynilion sy'n uwch na'r terfyn am 12 mis.
Ar ôl hynny, os yw'ch cynilion yn dal yn uwch na'r terfyn, bydd eich taliadau Credyd Cynhwysol yn dod i ben
Os oes gennych gynilion rhwng £6,000 a £16,000 bydd eich taliadau Credyd Cynhwysol yn lleihau.
Byddwch yn gallu cadw unrhyw gynilion o dan £6,000 heb effeithio ar eich taliad Credyd Cynhwysol.
Os mai dim ond credydau treth rydych chi'n eu cael, mae'n debyg ei bod hi'n well aros nes bod yr Adran Gwaith a Phensiynau yn gofyn i chi hawlio Credyd Cynhwysol. Cewch gyngor arbenigol cyn i chi wneud unrhyw beth.
Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Sut mae arbedion yn effeithio ar fudd-daliadau?
Credyd Cynhwysol os ydych yn hunangyflogedig
Bydd yn rhaid i chi fynychu cyfweliad yn eich swyddfa Canolfan Byd Gwaith leol i brofi eich bod yn ennill digon o arian o'ch gwaith hunangyflogedig i allu hawlio Credyd Cynhwysol.
Gall cyfrifo'ch taliad Credyd Cynhwysol fod yn fwy cymhleth pan fyddwch yn hunangyflogedig felly mae'n debygol y byddai'n well aros nes y gofynnir i chi symud gan yr Adran Gwaith a Phensiynau. Cewch gyngor arbenigol cyn i chi wneud unrhyw beth.
Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Credyd Cynhwysol os ydych yn hunangyflogedig
Gellir cymryd dyledion o’ch taliad Credyd Cynhwysol
Os oes gennych ddyledion penodol ar gyfer pethau fel y Dreth Cyngor, biliau ynni, neu gynhaliaeth plant, gellir eu didynnu o'ch taliad Credyd Cynhwysol.
Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Faint yw Credyd Cynhwysol
Gellir cymryd gordaliadau credyd treth o hyd ar ôl ichi symud i Gredyd Cynhwysol
Os byddwch yn symud o gredydau treth i Gredyd Cynhwysol, bydd CThEM yn gwneud cyfrifiad terfynol ar eich cyfrif ac efallai y cewch lythyr ganddynt yn dweud wrthych eich bod wedi cael eich gordalu credydau treth.
Bydd CThEM yn rhoi gwybod i'r Adran Gwaith a Phensiynau, sy'n cyfrifo faint y dylai'ch taliad Credyd Cynhwysol fod a bydd y gordaliad hwn yn cael ei gymryd o'ch taliadau Credyd Cynhwysol yn y dyfodol.
Os oes gennych ordaliadau hanesyddol sy'n ddyledus gennych o hyd nad ydynt wedi'u casglu o'ch budd-daliadau etifeddol, gellir casglu'r rhain o daliadau Credyd Cynhwysol, felly cofiwch hyn.
Cyn i chi wneud cais am Gredyd Cynhwysol, gallwch holi CThEM os yw'n debygol y bydd gordaliad, fel y gallwch baratoi.
Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Ad-dalu dyledion a gordaliadau budd-dal
Paratoi ar gyfer Credyd Cynhwysol
Darganfyddwch bopeth sydd ei angen arnoch yn ein canllaw Faint yw Credyd Cynhwysol? Gallwch naill ai lawrlwytho’r canllaw hwn fel PDF neu archebu copi printiedig am ddim. Ceir fersiynau o'r canllaw ar gyfer Cymru a Lloegr, yr Alban, Gogledd Iwerddon ac yn Gymraeg.
Beth i’w wneud os yw’r Adran Gwaith a Phensiynau wedigofyn i chi symud i Gredyd Cynhwysol
Os ydych wedi derbyn eich llythyr gan yr Adran Gwaith a Phensiynau yn gofyn i chi symud ymlaen i Gredyd Cynhwysol, peidiwch â'i anwybyddu a gweithredwch yn gyflym.
Dim ond tri mis sydd gennych o ddyddiad y llythyr i wneud eich cais yn llwyddiannus a gall gymryd amser i gael eich holl waith papur a dogfennau at ei gilydd. Os byddwch yn methu'r dyddiad cau, bydd eich budd-daliadau etifeddol yn dod i ben yn awtomatig.
Os hoffech gael rhagor o wybodaeth am yr hyn y mae'r llythyr yn ei olygu neu y byddwch yn cael trafferth bodloni'r dyddiad cau, ffoniwch y rhif cyswllt yn eich llythyr neu ewch i'ch Canolfan Byd Gwaith leol, yn enwedig os ydych yn agored i niwed a bydd angen cymorth wyneb yn wyneb arnoch i wneud cais.
Rydym hefyd yn argymell yn gryf eich bod yn cael cyngor gan arbenigwr budd-daliadau cyn i chi symud o fudd-daliadau etifeddol i Gredyd Cynhwysol.
Gwasanaeth Help i Hawlio Cyngor ar Bopeth
Os ydych yn gwneud cais am Gredyd Cynhwysol am y tro cyntaf, mae’r gwasanaeth Help i Hawlio Cyngor ar Bopeth yn gyfrinachol ac am ddim. Gallant eich helpu i:
- wirio a oes gennych hawl i Gredyd Cynhwysol
- cael eich gwaith papur a’ch dogfennau pwysig at ei gilydd i gyflymu’ch cais
- llenwi eich cais ar-lein.
Cymru a Lloegr
Am fwy o fanylion, ac i ddod o hyd i'ch cangen agosaf ewch i Cyngor ar Bopeth
Neu yng Nghymru, ffoniwch 0800 024 1220 a Lloegr, ffoniwch 0800 144 8444
Yr Alban
Ymwelwch â Citizens Advice Scotland neu ffoniwch 0800 023 2581
Gogledd Iwerddon
Mae Credyd Cynhwysol yn gweithio yn wahanol. Darganfyddwch fwy ar nidirect
Darganfyddwch fwy am ba wybodaeth y bydd ei hangen arnoch ar gyfer cais Credyd Cynhwysol yn ein canllaw Sut i wneud cais am Gredyd Cynhwysol
Cadwch lygad am sgamiau Credyd Cynhwysol
Efallai y bydd 'ffrindiau' yn cysylltu â chi neu rhywun ar y cyfryngau cymdeithasol sy'n cynnig gwneud cais am daliad ymlaen llaw Credyd Cynhwysol ar eich rhan a chymryd rhywfaint o'r arian fel ffi.
Byddant yn aml yn eich temtio drwy awgrymu mai arian am ddim gan y llywodraeth yw hwn. Nid arian am ddim ydyw. Rhaid i chi ad-dalu'r blaenswm cyfan yn ôl i'r Adran Gwaith a Phensiynau. Mae hyn yn cynnwys yr arian y mae'r sgamiwr wedi'i godi arnoch fel ffi.
Gallech hefyd gael eich amau o gyflawni twyll budd-daliadau a chael eich cyfweld dan rybudd, a all arwain at ganlyniadau difrifol gan y gellid defnyddio'r hyn a ddywedwch mewn erlyniad troseddol.