Llinell amser cynilion pensiwn

Mae pensiynau’n cynnig ffordd i gynyddu'ch arian mewn ffordd sy'n effeithlon o ran treth, a chael rhyddhad treth.

Mae hyn yn helpu i roi hwb i'ch cynilion a chronni pot o arian y gallwch ei ddefnyddio i fyw arno yn ddiweddarach mewn bywyd.

Po gyntaf y byddwch yn dechrau pensiwn, po fwyaf y byddwch yn ei arbed mewn treth ac ar gyfer y dyfodol.

Os ydych yn gyflogedig, cynilo i mewn i bensiwn gweithle eich cyflogwr yw'r ffordd hawsaf i ddechrau.

Os ydych yn hunangyflogedig, gallwch sefydlu pensiwn eich hun.

Meddyliwch faint y gallwch fforddio ei gynilo. Seiliwch hyn ar eich cyllideb gyfredol, a faint y gallech ei gynilo os bydd eich amgylchiadau'n newid - er enghraifft, os cewch godiad cyflog.

Meddyliwch faint rydych yn debygol o fod ei angen ar ôl ymddeol i ariannu'r ffordd o fyw rydych ei eisiau.

I’ch helpu i wneud hyn, ewch i’r wefan Retirement Living StandardsYn agor mewn ffenestr newydd

Rydych yn cael rhyddhad treth ar eich cynilion pensiynau ar eich cyfradd dreth arferol. Felly, am bob £80 rydych yn ei dalu i mewn i bensiwn, rydych yn cael rhyddhad treth o £20 gan y llywodraeth os ydych yn dalwr treth cyfradd sylfaenol.

Gall trethdalwyr cyfradd uwch hawlio'r ychwanegol yn ôl - felly mae'n talu i arbed mwy.

Mae'n bwysig peidio ag anghofio am eich pensiwn. Y peth gorau yw gwirio'n rheolaidd a ydych ar y trywydd iawn i ddiwallu'ch anghenion - a gwneud newidiadau os nad ydych.

Os ydych yn cynilo i gynllun pensiwn cyfraniadau wedi’u diffinio, byddwch chi (ac efallai'ch cyflogwr) yn gwneud cyfraniadau, a fuddsoddir wedyn.

Felly mae'n bwysig gwirio'ch cronfa yn rheolaidd i weld sut mae'n perfformio, a chael cyngor os ydych yn bryderus.

Wrth i'ch cyflog godi, mae fel arfer yn gwneud synnwyr cynilo mwy i'ch pensiwn. Mae hyn yn wir cyn belled â bod gennych ddigon o arian i fyw arno a bod gennych unrhyw ddyledion dan reolaeth. Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Gwirio datblygiad eich pensiwn a chynilion ymddeoliad.

Yn gyffredinol, gallwch gael rhyddhad treth ar gynilion pensiynau o hyd at 100% o'ch enillion perthnasol bob blwyddyn - yn amodol ar uchafswm o £60,000 bob blwyddyn dreth. Os yw'ch enillion yn £200,000 neu fwy efallai y bydd gennych lwfans is.

Felly mae'n werth ychwanegu ato pryd y gallwch ei fforddio. Po gyntaf y byddwch yn ychwanegu ato, po gyflymaf y bydd eich pot pensiwn yn tyfu.

Mae'n chwedl na allwch gael pensiwn neu gynilion eraill os oes gennych ddyled, ond mae'n bwysig cadw rheolaeth. Gwiriwch pa ddyledion y dylech eu talu yn gyntaf a pham yn ein canllaw Sut i flaenoriaethu’ch dyledion.

Bydd gennych lawer o ymrwymiadau eraill yn ystod eich bywyd gwaith.

Darganfyddwch sut i gyllidebu a gwneud i'ch arian fynd ymhellach wrth gadw cynilion pensiwn yn y gymysgedd. Darllenwch ein canllaw syml i reoli eich arian.

Bydd newidiadau mawr mewn bywyd yn effeithio ar eich cyllid - er enghraifft, symud cartref, ysgaru neu golli'ch swydd. Os ydych chi'n poeni, gwnewch y gorau o'r wybodaeth a'r arweiniad rhad ac am ddim sydd allan yno neu siaradwch ag ymgynghorydd ariannol. Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Dewis ymgynghorydd ariannol.

Gallai ymddeoliad ymddangos ymhell i ffwrdd. Ond yn awr yw'r amser i wirio a fydd eich cronfeydd pensiwn yn darparu'r incwm rydych ei eisiau a deall eich opsiynau i gael mynediad atynt.

Mae hefyd yn amser da i adolygu'ch dyledion, gwneud ewyllys os nad oes gennych un - ac i gael cyngor os oes angen hynny arnoch.

Mae'n bwysig gwirio a yw'ch pensiwn ar y trywydd cywir i roi'r incwm rydych ei eisiau. Os oes diffyg, efallai y bydd angen i chi edrych ar ffyrdd o roi hwb i'ch cynilion. Darllenwch fwy yn ein canllaw Gwirio datblygiad eich pensiwn a chynilion ymddeoliad.

I'ch helpu i gynllunio ymlaen llaw - darllenwch am eich opsiynau ar gyfer cymryd eich pensiwn ymlaen llaw a sut y gallent effeithio ar eich treth ac unrhyw fudd-daliadau’r Wladwriaeth. Darllenwch fwy yn ein canllaw Opsiynau Pensiwn - beth allaf ei wneud gyda fy nghronfa?

Nawr yw'r amser hefyd i adolygu'ch dyledion, fel eich morgais, i sicrhau y byddant wedi'u clirio erbyn yr amser rydych yn bwriadu ymddeol. Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Sut i flaenoriaethu’ch dyledion.

Os nad ydych wedi gwneud ewyllys eto dylech wneud hynny yn awr.

Bydd hyn yn sicrhau bod eich arian, asedau eraill ac unrhyw gronfa bensiwn nad yw wedi'i defnyddio yn cael ei phasio i'r rheiny yr hoffech iddynt eu derbyn. Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Gwneud ewyllys a chynllunio beth i’w adael.

Ar gyfer eich cynilion pensiwn, dylech lenwi ffurflen ‘Enwebu Buddiolwr’ - a elwir yn aml yn ffurflen Mynegiant o Ddymuniad. Mae angen i chi ei gofrestru gyda'ch darparwr/ darparwyr pensiwn, yn hytrach na dibynnu ar yr hyn sydd wedi'i gynnwys yn eich ewyllys.

Pan fyddwch farw, os telir eich pensiwn yn ôl disgresiwn yr Ymddiriedolwyr, nid yw hyn fel rheol yn rhan o'ch ystad at ddibenion Treth Etifeddiant.

Gallwch gael arweiniad di-duedd, am ddim o wasanaeth Pension Wise y llywodraeth.  Byddant yn dweud wrthych am yr opsiynau ar gyfer defnyddio'ch cronfa bensiwn a'r effaith ar dreth a budd-daliadau. Darganfyddwch fwy, gan gynnwys sut i wneud apwyntiad,  yn ein canllaw Deall beth yw Pension Wise a sut i’w ddefnyddio.

Bydd ymgynghorydd ariannol yn argymell ffyrdd i addasu'ch cynilion pensiwn cyfredol i gynyddu twf i'r eithaf.  Bydd hyn yn seiliedig ar eich amgylchiadau personol a dewisiadau.

Dyma'r amser i:

• gasglu'ch holl waith papur pensiwn ynghyd
• adolygu'ch holl fuddsoddiadau pensiwn a gwneud addasiadau munud olaf i helpu i uchafu ar eich incwm ymddeol.

Bydd rhagolwg Pensiwn y Wladwriaeth yn dangos i chi faint y gallech fod yn gymwys i’w hawlio pan fyddwch yn cyrraedd Oedran Pensiwn y Wladwriaeth. Efallai y gallwch ei gynyddu drwy ychwanegu at eich cyfraniadau Yswiriant Gwladol. Gwiriwch eich rhagolwg Pensiwn y Wladwriaeth yn GOV.UKYn agor mewn ffenestr newydd

Os ydych yn meddwl eich bod wedi colli golwg ar bensiwn gweithle, bydd y Gwasanaeth Olrhain Pensiwn yn eich helpu i'w olrhain. Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Olrhain a dod o hyd i bensiynau ar goll.

Gwiriwch ddyddiadau a gwerthoedd ymddeol ar gyfer pob pot pensiwn a pha un a ydych angen symud eich arian i gronfeydd llai peryglus.

Os ydych mewn pensiwn gweithle, bydd hyn yn digwydd yn awtomatig yn aml. Ond mae'n bwysig gwirio bod eich dyddiad ymddeol yn cyd-fynd â'ch cynlluniau i sicrhau bod hyn yn digwydd ar yr amser iawn.

Yn yr un modd, os ydych yn bwriadu cymryd incwm ymddeol hyblyg, efallai na fyddech am i'ch pensiwn symud i asedau llai peryglus. Mae'n syniad da cael cyngor ariannol os oes angen help arnoch gyda hyn.

Gweithiwch allan gyfanswm tebygol eich incwm gan gymryd treth a budd-daliadau i ystyriaeth. Yna, gwnewch yn siŵr y bydd gennych ddigon i fyw arno. Er mwyn eich helpu i wneud hyn, gallwch ddefnyddio ein Cynllunydd Cyllideb sy'n rhad ac am ddim ac yn hawdd i'w ddefnyddio. 

Gallwch gael arweiniad di-duedd, am ddim gan wasanaeth Pension Wise y llywodraeth.  Byddant yn dweud wrthych am yr opsiynau i ddefnyddio eich gronfa bensiwn a'r effaith ar dreth a budd-daliadau. Darganfyddwch fwy - gan gynnwys sut i wneud apwyntiad - yn ein canllaw Deall beth yw Pension Wise a sut i’w ddefnyddio.

Bydd ymgynghorydd ariannol yn argymell sut y gallech addasu'ch cynilion pensiwn cyfredol i gynyddu'r twf i'r eithaf. Bydd hyn yn seiliedig ar sail eich amgylchiadau personol ac agwedd at risg.

Bydd sut rydych yn gwneud hyn yn dibynnu ar y math o bensiynau sydd gennych.

Cysylltwch â darparwr y cynllun i gael cadarnhad o faint y byddwch yn ei gael, ac ar ba oedran. Hefyd, os yw'n cynyddu, ac a oes ganddo ddarpariaeth ar gyfer unrhyw ddibynyddion a allai fod gennych.

Bydd faint a gewch yn dibynnu ar sut rydych yn cyrchu'ch arian.

Yn fras, gallwch ddewis incwm gwarantedig (blwydd-dal) neu incwm hyblyg (tynnu i lawr pensiwn).

I ddarganfod faint o incwm gwarantedig y gallech ei gael, gallwch ddefnyddio ein teclyn cymharu blwydd-dal.

O ran incwm ymddeol hyblyg, gallwch ddewis faint i'w gymryd a pha mor aml. Ond mae'n debyg y byddwch am geisio gwneud i hyn bara cyhyd ag y bydd ei angen arnoch. Gallwch amcangyfrif faint y gallech ei gael a pha mor hir y bydd yn para gan ddefnyddio'r gyfrifiannell Pension Wise.

Os nad ydych eisoes wedi gwneud, mae'n syniad da cael rhagolwg Pensiwn y Wladwriaeth. Gallwch gael Rhagolwg Pensiwn y Wladwriaeth yn GOV.UKYn agor mewn ffenestr newydd

Gwiriwch y bydd eich pensiwn ac incwm arall yn rhoi'r gymysgedd gywir o ddiogelwch a hyblygrwydd i fodloni'ch anghenion hirdymor chi ac unrhyw ddibynyddion. Os na fydd, hwyrach y bydd angen i chi ymddeol yn hwyrach neu wneud newidiadau eraill i'ch cynlluniau. 

Mae 25% cyntaf eich cronfa bensiwn fel arfer yn ddi-dreth a byddwch yn talu Treth Incwm ar y gweddill ac ar eich Pensiwn y Wladwriaeth. Cofiwch ystyried hyn wrth gyllidebu ar gyfer ymddeoliad. Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Sut mae treth yn gweithio ar incwm pensiwn.

Bydd y budd-daliadau cysylltiedig ag oed y mae gennych yr hawl iddynt ar ôl ymddeol weithiau yn dibynnu ar eich incwm.  A gallai effeithio ar sut y byddwch yn dewis defnyddio'ch cronfa bensiwn. Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Budd-daliadau mewn ymddeoliad.

Pan fydd gennych syniad clir o'ch incwm ymddeol tebygol, gwnewch yn siŵr bod gennych ddigon i fyw arno. Er mwyn eich helpu i wneud hyn, gallwch ddefnyddio Cynllunydd Cyllideb am ddim ac yn hawdd ei ddefnyddio. 

Os nad ydych wedi yn barod, gallwch gael arweiniad di-duedd, am ddim o wasanaeth Pension Wise y llywodraeth. Darganfyddwch fwy - gan gynnwys sut i wneud apwyntiad - yn ein canllaw Deall beth yw Pension Wise a sut i’w ddefnyddio.

Fel gydag unrhyw bryniant, yn aml gallwch gael bargen well ar ôl ymddeol trwy siopa o gwmpas. Gallech roi cynnig ar hyn eich hun, ond efallai y byddwch yn dewis cael cyngor ariannol cyn ymrwymo i unrhyw beth.

Bydd ymgynghorydd ariannol yn adolygu eich pensiynau yn ogystal â'ch anghenion incwm, ac yn cynnig argymhelliad yn seiliedig ar eich amgylchiadau personol a'ch agwedd at risg.

Oni bai eich bod yn sicr pa opsiwn incwm ymddeol sydd orau i chi – mae’n bwysig i gael cyngor ariannol. Bydd eich dewisiadau yn effeithio ar eich incwm am weddill eich oes ac efallai y bydd yn ddi-droi'n-ôl.

Mae'n debyg y bydd llai o arian gennych i fyw arno pan fyddwch yn ymddeol. Felly mae'n bwysig adolygu eich ffynonellau incwm yn rheolaidd - a chanfod ffyrdd o wneud i'ch arian fynd ymhellach. Bydd angen i chi hefyd gynllunio at yr annisgwyl pe bai eich iechyd chi neu'ch partner yn newid yn ddiweddarach mewn bywyd. 

Mae'n debyg y bydd eich incwm yn gostwng ac y bydd eich patrymau gwario yn newid ar ôl i chi ymddeol. Ond mae llawer y gallwch ei wneud i gynllunio ar gyfer hyn a helpu'ch arian i fynd ymhellach.

Gall ymddeoliad bara am dros 30 mlynedd. Felly cofiwch wirio'n flynyddol bod unrhyw gronfa bensiwn sy'n weddill neu arian tynnu i lawr ar y trywydd cywir i fodloni'ch anghenion hirdymor. Gall ymgynghorydd ariannol eich helpu chi i wneud hyn.

Wrth i chi dyfu'n hŷn mae angen i chi feddwl am sut y byddech yn ymdopi'n ariannol pe bai angen gofal hirdymor arnoch chi neu'ch partner. Bydd deall pwy sy'n talu am beth yn eich helpu i gynllunio. Darganfyddwch am gostau a chyllid ar gyfer gofal hirdymor, a chymorth ariannol i ofalwyr, yn ein Canllaw i ddechreuwyr ar dalu am ofal hirdymor.

Wrth i chi dyfu'n hŷn mae'n ddoeth gosod mesurau a fydd yn caniatáu i rywun rydych yn ymddiried ynddo reoli'ch materion os na fyddwch yn gallu gwneud hynny eich hun. Gelwir hyn yn caniatáu atwrneiaeth. Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Sut i wneud a chofrestru atwrneiaeth.

Erbyn i chi ymddeol bydd llawer o bethau wedi newid. Nawr yw'r amser i wirio a yw'ch ewyllys a'ch ffurflen enwebu pensiwn yn dal i gyfleu'r ffordd yr hoffech drosglwyddo'ch arian ac asedau eraill pan fyddwch farw.