Mae rhywfaint o wybodaeth mae rhaid i'ch cynllun neu'ch darparwr ei rhoi i chi os gofynnwch amdani – a chyda rhai cynlluniau mae rhaid gofyn yn arbennig am bethau sylfaenol fel datganiadau. Efallai y bydd cost am rai o'r eitemau hyn – felly gwiriwch yn gyntaf beth yw'r taliadau a phryd maent yn berthnasol.
Datganiadau pensiwn blynyddol – cynlluniau cyfraniadau wedi’u diffinio
Os yw'ch pensiwn yn gynllun cyfraniadau wedi’u diffinio, mae rhaid i'ch darparwr anfon datganiad atoch yn dweud wrthych am eich cronfa unwaith y flwyddyn.
Bydd hyn fel arfer yn cynnwys y wybodaeth ganlynol:
- gwerth eich pot pensiwn ar ddechrau a diwedd blwyddyn y datganiad
- cyfraniadau a dalwyd i'ch pot, gennych chi a'ch cyflogwr, yn ystod y flwyddyn
- manylion unrhyw ryddhad treth a delir gan Gyllid a Thollau EM
- swm unrhyw golled neu enillion buddsoddiad yn y flwyddyn ddatganiad
- gwerth unrhyw arian rydych wedi'i drosglwyddo i mewn neu allan i bensiwn arall
- manylion unrhyw symiau a ddidynnwyd o gyfraniadau, er enghraifft, ar gyfer ffioedd
- amcangyfrif o'r incwm y gallech ei gael ar y dyddiad ymddeol a ddewiswyd gennych.
Darganfyddwch fwy am bensiynau cyfraniadau wedi'u diffinio yn ein canllaw Cynlluniau pensiynau cyfraniadau wedi’u diffinio
Datganiadau pensiwn blynyddol - cynlluniau buddion wedi’u diffinio
Os ydych mewn pensiwn cyflog terfynol neu bensiwn cyfartalog gyrfa nid oes rhaid i'ch darparwr anfon datganiad blynyddol atoch yn awtomatig, er bod llawer o gynlluniau yn gwneud hynny.
Yn lle, mae gennych hawl i ofyn am ddatganiad, ac mae rhaid i chi ei dderbyn cyn pen dau fis ar ôl eich cais.
Mae rhaid i'r datganiad gynnwys manylion am:
- dyddiad y dechreuodd eich gwasanaeth pensiynadwy
- y gyfradd y mae'ch buddion yn cronni
- eich cyflog pensiynadwy
- unrhyw ddidyniadau
- beth a gewch
- os ydych yn gweithio hyd at eich dyddiad ymddeol arferol, a
- os gwnaethoch adael y cynllun o fewn mis o ddyddiad y datganiad.
Efallai bydd tâl os byddwch yn gofyn am gopi newydd o ddatganiad blynyddol rydych wedi'i gamosod.
Darganfyddwch fwy am gynlluniau cyflog terfynol a chyfartaledd gyrfa yn ein canllaw Cynlluniau buddion wedi’u diffinio wedi'u hesbonio
Dyfynbrisiau trosglwyddo
Os ydych eisiau gwybod faint sydd ar gael yn eich pensiwn i symud i ddarparwr arall, bydd angen i chi ofyn am werth trosglwyddo.
Yn gyffredinol, mae gennych hawl i ofyn am werth trosglwyddo – a throsglwyddo, os oes gennych fwy na 12 mis i fynd – i oedran ymddeol arferol yn y cynllun.
Os oes gennych gynllun buddion wedi’u diffinio, fel rheol gallwch ofyn am un gwerth trosglwyddo am ddim bob 12 mis. Fel rheol, gwarantir y gwerth am dri mis. Gall ymddiriedolwyr y cynllun ganiatáu ceisiadau amlach os dymunant ond gallant godi tâl arnoch am hyn.
Gwybodaeth am y cynllun
Mae gennych hawl i ofyn am wybodaeth am sut mae'ch pensiwn yn cael ei redeg. Mae hyn yn cynnwys:
- rheolau ymddiriedolaeth a gweithrediadau’r cynllun - os yw'r cynllun yn cael ei redeg gan ymddiriedolwyr
- yr amodau polisi - os yw'ch cynllun yn bensiwn personol neu'n bensiwn rhanddeiliaid.
Os yw'ch pensiwn yn gynllun pensiwn gweithle, sy'n cael ei redeg gan ymddiriedolwyr, mae gennych hawl i ofyn am gopi o adroddiad blynyddol y cynllun .
Mae rhaid i'r adroddiad gynnwys :
- gwybodaeth gyffredinol – er enghraifft, sut i gysylltu os oes gennych ymholiad am y cynllun neu'ch buddion
- gwybodaeth ariannol – gan gynnwys copi o gyfrifon archwiliedig y cynllun a datganiad yr archwilydd
- gwybodaeth fuddsoddi - fel rheol, adroddiad buddsoddi yw hwn sy'n rhoi manylion am fuddsoddiadau'r cynllun a'u perfformiad.
Gallai'r adroddiad blynyddol hefyd gynnwys y datganiad o egwyddorion buddsoddi. Os na fydd, gallwch ofyn am gopi.
Mae'n nodi'r canllawiau y mae'r ymddiriedolwyr yn eu dilyn wrth ddewis buddsoddiadau ar gyfer y cynllun.
Os yw'ch pensiwn yn gynllun buddion wedi’u diffinio, mae gennych hawl i ofyn am gopi o'r adroddiad actiwaraidd.
Mae hyn yn cynnwys gwybodaeth am allu'r cynllun i gyflawni'r buddion sydd wedi'u cronni yn y cynllun. Mae'r wybodaeth hon hefyd wedi'i chynnwys yn y datganiad cyllido cryno. Mae rhaid i'ch darparwr cynllun anfon hwn atoch yn awtomatig bob blwyddyn.
Mae gennych hefyd yr hawl i ofyn am gopi o :
- amserlen y cyfraniadau (cynlluniau buddion wedi’u diffinio), neu
- yr amserlen dalu (cynlluniau cyfraniadau wedi’u diffinio).
Mae'r rhain yn cofnodi'r cyfraniadau mae rhaid i'r cyflogwr eu talu i'r cynllun.