Beth yw credyd siop?

Rydych yn cael cyllid ar bryniant unigol ac yn ei ad-dalu dros amser. Os ydych yn ystyried defnyddio cytundeb 'prynu nawr talu wedyn', gwnewch yn siŵr eich bod yn gwybod beth mae hyn yn ei olygu cyn i chi ddefnyddio cyllid mewn siopau

Gall cardiau siop, credyd catalog, hurbwrcas a chyllid pwynt gwerthu fod yn ddefnyddiol os gallwch dalu'r hyn sy'n ddyledus gennych bob mis, ond os na, gallant hwy a phob math o gredyd siop fod yn ddrud – felly gwiriwch a yw opsiynau credyd eraill yn well.

Mae’n bwysig i wneud yn siŵr eich bod yn dewis y fath gywir o gredyd am eich sefyllfa. Gwiriwch y wahanol fathau o gredyd gallwch ei gael gyda’n teclyn opsiynau credyd.

Gofynnwch i'ch hun:

• Ydw i wir angen yr eitem mewn gwirionedd? Os yw'n eitem rhywbeth moethus, efallai na fydd yn werth cymryd credyd i dalu am rywbeth nad ydych ei angen mewn gwirionedd. 

• Ydw i yn gallu aros nes bod gen i ddigon o arian i dalu ymlaen llaw am yr eitem?

• Ydw i’n gallu prynu'r eitem yn rhatach yn rhywle arall? Os yw'n eitem wedi'i frandio, efallai y byddwch yn gallu prynu fersiwn rhatach heb ei frandio yn rhywle arall neu hyd yn oed brynu'r un eitem yn ail-law trwy safle ocsiwn neu ailgylchu.

• Ydw i’n gallu benthyg ar gost is yn rhywle arall? Os na allwch gael yr eitem am bris is, ystyriwch fath rhatach o gredyd, fel cerdyn credyd 0% (cyn belled â'ch bod yn siŵr y gallwch ei ad-dalu'n llawn cyn i'r cyfnod 0% ddod i ben).

• Ydw i wedi gwirio'r holl delerau ac amodau? 

• Ydw i'n deall y gyfradd llog a'r gyfradd ganrannol flynyddol (APR)?

Os ydych yn wynebu costau byw uwch, ond heb fawr ddim arian ychwanegol yn dod i mewn, darganfyddwch am ffynonellau incwm a chymorth ychwanegol sydd ar gael i'ch helpu i reoli biliau'ch cartref ac arbed arian yn ein canllaw Help gyda chostau byw.

Mae credyd catalog, a elwir hefyd yn 'gyfrif siopa' neu 'gyfrif archebu drwy'r post', yn ffordd o brynu nwyddau, naill ai drwy'r post neu ar-lein, gyda thaliadau'n cael eu lledaenu dros randaliadau wythnosol neu fisol. Gall cyfnod ad-dalu arferol fod yn un neu ddwy flynedd.

Gallwch naill ai gael eich catalog eich hun neu brynu drwy asiant. Mae'r asiant fel arfer yn ennill comisiwn ar yr hyn maent yn ei werthu.

Mae pobl yn aml yn cyfeirio at eu pryniant credyd fel un sy'n cael ei brynu 'ar gyfrif'.

Weithiau gall credyd catalog neu archeb bost fod yn ddi-log, cyn belled â bod cost yr eitem yn cael ei had-dalu o fewn cyfnod penodol o amser (fel arfer rhwng tri a 12 mis). 

Ond os nad ydych yn talu ar amser, gall llog ddechrau cynyddu yn gyflym - ac mae rhai catalogau yn codi llog o'r dyddiad prynu.

Mae cytundeb hurbwrcas (HP) yn cael ei gynnig yn aml pan fyddwch yn prynu car neu ddodrefn.

Yn wahanol i fathau eraill o gredyd siop, nid ydych yn berchen ar y nwyddau nes eich bod wedi gwneud y taliad terfynol. Mae hyn yn golygu, mewn gwirionedd, eich bod yn llogi'r nwyddau gydag opsiwn i'w prynu.

Pan fyddwch wedi gwneud yr holl daliadau i'r cwmni cyllid, gallwch ddewis prynu'r nwyddau trwy dalu ffi derfynol 'opsiwn i brynu'. Gallai hyn fod yn swm bach neu'n rhywbeth llawer mwy. Gelwir y taliadau mwy hyn yn aml yn daliadau 'balŵn'

Gallwch ddarganfod mwy am sut mae hurbwrcasu’n gweithio yn ein canllaw Prynu car trwy hurbwrcasu.

Mae cytundebau 'gwerthu amodol' yn gweithio mewn ffordd debyg i hurbwrcas - mae perchnogaeth yn amodol ar wneud yr holl daliadau. Os na fyddwch yn gwneud y taliadau, gall y cwmni gymryd y nwyddau yn ôl.

Yn y ddau achos, ni allwch werthu'r nwyddau nes bod y cytundeb wedi dod i ben. Ac os nad ydych yn cadw i fyny eich ad-daliadau, gellir adfeddiannu'r nwyddau.

Fodd bynnag, os ydych chi wedi talu o leiaf draean o'r cyfanswm sy'n daladwy, ni all y cwmni gymryd y nwyddau heb gael gorchymyn llys yn gyntaf.

Gellir defnyddio cardiau siop ond i dalu am nwyddau mewn siop benodol neu grŵp o siopau.

Mae'n debygol y byddwch yn cael cynnig cerdyn wrth y ddesg dalu pan fyddwch yn talu am y nwyddau.

Mae'r cyfraddau llog ar gardiau siop yn aml yn llawer uwch na chardiau credyd arferol.

Mae hyn yn golygu oni bai eich bod yn talu'r balans yn llawn bob mis gall gymryd amser hir, a chostio llawer mwy, i ad-dalu'r ddyled - yn enwedig os ydych yn parhau i ddefnyddio'r cerdyn. 

Cyn i chi gofrestru, gwnewch yn siŵr eich bod yn gallu fforddio'r ad-daliadau.

Os byddwch yn cofrestru ond yn newid eich meddwl, mae cyfnod ailfeddwl 14 diwrnod lle gallwch ganslo'r cytundeb.

Efallai y bydd rhai cardiau siop yn 'gardiau talu' mewn gwirionedd, sy'n golygu bod yn rhaid i chi dalu'r balans llawn o'r hyn yr ydych wedi talu amdano ar ddiwedd pob mis.

Os na wnewch hynny, byddwch yn cael costau ychwanegol. 

Mae cardiau sy'n gysylltiedig â siop yn gardiau credyd sy'n cario brandio'r siop y cawsoch y cerdyn ohono. Efallai y byddant yn dod â buddion a gostyngiadau pan fyddwch yn defnyddio'ch cerdyn i dalu am eitemau a werthwyd gan y cwmni a roddodd y cerdyn i chi, ond, yn wahanol i gardiau siop, gellir eu defnyddio y tu allan i'r siop hefyd.

Efallai y bydd gan gardiau credyd sy'n gysylltiedig â siop gyfnodau di-log hirach na chardiau siop, a chyfraddau llog tebyg i gardiau credyd heb eu brandio. Ond mae dal angen i chi feddwl sut rydych yn mynd i'w talu nhw - gwnewch yn siŵr eich bod yn gwneud hyn cyn i unrhyw gyfnod rhagarweiniol ddod i ben.

• Os oes cyfnod di-log a gallwch ad-dalu'ch balans yn ystod y cyfnod hwn, mae eich credyd am ddim.

• Gall fod yn ffordd fwy fforddiadwy o dalu am eitemau angenrheidiol fel gwisg ysgol na chymryd benthyciad diwrnod cyflog, neu ddefnyddio credyd cartref.

• Efallai y cewch eich temtio gan y cyfnod di-log ond yn y pen draw oedi'ch ad-daliad a thalu cyfradd llog uchel, gan gostio llawer mwy i chi nag yw gwerth yr eitemau.

• Gall methu taliad effeithio ar eich statws credyd yn yr un modd â methu ad-daliad benthyciad neu daliad cerdyn credyd. 

• Os ydych wedi prynu drwy asiant sydd hefyd yn ffrind neu'n gymydog, gallai methu â gwneud ad-daliadau eu rhoi nhw a chi mewn sefyllfa lletchwith.

• Gall cael gormod o gytundebau credyd (gan gynnwys credyd siop) ostwng eich statws credyd, hyd yn oed os ydych yn gwneud eich ad-daliadau ar amser. Mae hynny oherwydd y gallai benthycwyr edrych ar gyfanswm y credyd sydd gennych ar gael i chi a'r cyfanswm y mae'n rhaid i chi ei ad-dalu pan fyddant yn penderfynu a ddylid benthyca.

Gweler ein canllaw, Sut i leihau cost benthyca ar eich cerdyn credyd a siop.