Pan fyddwch yn benthyca arian ar gyfer unrhyw beth o forgais i gerdyn credyd, mae'r swm rydych yn ei dalu'n ôl yn dibynnu ar y gyfradd llog, ynghyd ag unrhyw ffioedd ychwanegol. Mae'r un peth yn wir am gyfrifon cynilo lle gallwch ennill llog. Dyma sut mae cyfraddau llog yn gweithio.
Beth sydd yn y canllaw hwn
Beth yw cyfradd llog?
Pan fyddwch yn benthyca arian, llog yw cost gwneud hynny ac fe'i mynegir yn nodweddiadol fel canran flynyddol o'r benthyciad (neu swm benthyca cardiau credyd)
Pan fyddwch yn cynilo arian, dyna'r gyfradd y bydd eich banc neu gymdeithas adeiladu yn ei thalu i fenthyg eich arian. Gelwir yr arian rydych yn ei ennill ar eich cynilion hefyd yn llog.
Llog a godir ar fenthyciad (neu fenthyca arall)
Pan fyddwch yn benthyca arian, byddwch yn ad-dalu’r swm gwreiddiol a fenthycwyd (a elwir yn ‘gyfalaf’) ynghyd â’r llog.
Dywedwch eich bod yn benthyg £1,000 o fanc:
Os yw'ch benthyciad yn denu cyfradd llog flynyddol o 10%, bydd rhaid i chi ad-dalu £1,000 ynghyd â llog o 10% (£100). Felly £1,100 yw'r swm y bydd rhaid i chi ei dalu'n ôl ar ôl blwyddyn.
Gallai'r cyfanswm fod yn wahanol os ydych yn benthyg yr arian dros gyfnod hwy neu fyrrach.
Llog a enillir ar gynilion
Os byddwch yn gosod £ 1,000 mewn cyfrif cynilo sy'n ennill llog o 2% yn flynyddol byddwch yn ennill £20 mewn llog, gan roi £1,020 i chi ar ôl blwyddyn.
Unwaith eto, gallai'r llog rydych yn ei ennill fod yn wahanol os bydd cyfradd y llog yn newid neu os bydd y balans yn eich cyfrif cynilo yn amrywio yn ystod y cyfnod y cyfrifwyd y llog.
Sut mae cyfraddau llog yn gweithio?
Mae Banc Lloegr (BoE) yn gosod cyfran y banc (neu’r ‘cyfradd sylfaenol’) ar gyfer y DU.
Gallwch ddarganfod beth yw'r gyfradd banc gyfredol ar wefan Banc Lloegr
Gall hyn ddylanwadu ar y cyfraddau llog a osodir gan sefydliadau ariannol fel banciau. Os bydd y gyfradd sylfaenol yn codi, mae'n debygol y bydd benthycwyr am godi mwy wrth i gost benthyca gynyddu.
Mae hyn yn gweithio yn yr un modd i gynilwyr. Os bydd cyfradd sylfaenol BoE yn codi byddech yn disgwyl gweld y llog rydych yn ei ennill o'ch cynilion yn cynyddu. Mae hyn oherwydd bod eich darparwr cynilion wedi benthyca'ch arian gennych i bob pwrpas.
Beth yw APR?
Pan fyddwch yn benthyca arian, bydd eich benthyciwr yn aml yn hysbysebu ‘APR’ (Cyfradd Canran Flynyddol). Mae hyn ychydig yn wahanol i'r gyfradd llog oherwydd ei fod yn cynnwys y gyfradd llog ynghyd ag unrhyw ffioedd sy'n cael eu cynnwys yn awtomatig yn eich benthyciad (er enghraifft, unrhyw ffioedd trefniant).
Mae'r APR yn arbennig o ddefnyddiol gan ei fod yn darparu meincnod wrth gymharu cynhyrchion ariannol tebyg.
Darganfyddwch fwy am APRs ar wefan MoneySavingExpert
Sut mae adlog yn gweithio?
Mae adlog yn cael ei gyfrifo trwy ychwanegu llog at eich benthyciad neu gynilion lle mae llog eisoes wedi'i godi neu ei gynnwys. Mae hyn yn golygu y bydd y llog ychwanegol a godwyd neu a enillwyd o gyfnodau blaenorol hefyd wedi'i gymhwyso.
Er enghraifft, dywedwch eich bod yn rhoi £1,000 mewn cyfrif cynilo gan ennill llog o 2%. Ar ôl 12 mis bydd gennych £1,020. Mae'r tabl yn dangos sut y byddai'ch cynilion yn tyfu ar wahanol gyfraddau llog, ac effaith adlogi. Po hiraf y byddwch yn cynilo ar ei gyfer, po fwyaf yw effaith adlog.
Term | 0.50% | 1% | 2% |
---|---|---|---|
Blwyddyn 1 |
£1,005 |
£1,010 |
£1,020 |
Blwyddyn 2 |
£1,010 |
£1,020 |
£1,041 |
Blwyddyn 3 |
£1,015 |
£1,030 |
£1,062 |
Blwyddyn 4 |
£1,020 |
£1,041 |
£1,083 |
Blwyddyn 5 |
£1,025 |
£1,051 |
£1,105 |
Treth ar Llog Cynilion
Os ydych yn Drethdalwr yn y DU, mae'n debyg y bydd rhaid i chi dalu treth incwm ar y llog rydych yn ei ennill ar eich cynilion. Mae'n debyg mai cael ISAs Arian Parod yw'r prif eithriad i'r rheol hon.
Ond mae gan y mwyafrif o oedolion y DU lwfans cynilo personol sy'n caniatáu iddynt allu ennill hyd at £1,000 o log ar eu cynilion heb dalu treth os ydynt yn drethdalwr cyfradd sylfaenol. Gall trethdalwyr cyfradd uwch ennill £500 yn ddi-dreth.