Pan fydd arian yn dynn, neu pan fydd fil annisgwyl yn cyrraedd, gall talu i mewn i'ch pensiwn deimlo fel moethusrwydd. A gallai ymddangos fel y peth cyntaf i dorri nôl arno. Ond cyn i chi wneud - dyma ychydig o bethau i feddwl amdanynt.
Beth sydd yn y canllaw hwn
- Pam dylwn dalu i mewn i bensiwn?
- A fydd yn gwneud llawer o wahaniaeth os byddaf yn stopio talu am gwpl o flynyddoedd?
- Nid wyf am stopio gweithio - felly a oes angen pensiwn arnaf?
- Byddaf yn cael pensiwn gan y llywodraeth - pam dylwn orfod talu ddwywaith?
- Fy eiddo fydd fy mhensiwn
- Beth arall gallaf ei wneud?
- Mynnwch help cyn i chi benderfynu
- Problemau mwy? Mynnwch help
- Eich arian chi fydd eich cynilion bob amser
Pam dylwn dalu i mewn i bensiwn?
Os ydych yn gyflogedig ac yn cwrdd â meini prawf penodol, rydych wedi'ch cofrestru'n awtomatig i gynllun pensiwn gweithle.
Mae talu i mewn i bensiwn nawr, tra byddwch yn gweithio, yn syml yn golygu y gallwch gael incwm pan na fyddwch. Po gyntaf y byddwch yn dechrau, po hwyaf y bydd gan eich cynilion amser i dyfu, a pho fwyaf y byddwch yn cronni.
Bydd eich cyflogwr fel arfer hefyd yn talu i mewn i'ch cynllun. Felly, mae gadael fel gwrthod rhan o'ch cyflog.
Mae isafswm y mae'n rhaid i gyflogwyr ei dalu yn ôl y gyfraith, ond mae llawer yn talu mwy na hynny. Darganfyddwch yn union beth mae'ch cyflogwr yn ei dalu i'ch cynllun pensiwn cyn i chi roi'r gorau i hynny.
Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Cofrestru’n awtomatig – cyflwyniad
Efallai y byddwch hefyd yn cael rhyddhad treth ar eich cyfraniadau pensiwn. Mae hyn yn golygu naill ai:
- byddwch yn cael mwy yn eich tâl mynd adref trwy dalu llai o dreth, neu
- arian a fyddai wedi mynd wrth i dreth yn mynd i'ch cynllun pensiwn.
Mae'n dibynnu ar y math o gynllun sydd gennych.
Er enghraifft, os ydych yn talu treth cyfradd sylfaenol (20%), bydd cyfraniad o £100 yn costio £80 i chi. Os ydych yn talu treth ar gyfradd uwch, bydd yn costio llai na hyn.
Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Rhyddhad treth a’ch pensiwn
A fydd yn gwneud llawer o wahaniaeth os byddaf yn stopio talu am gwpl o flynyddoedd?
Byddwch yn synnu faint gallech fod ar ei golled o ran cyfraniadau gan eich cyflogwr a rhyddhad treth a thwf buddsoddiad.
Hefyd, os byddwch yn gadael eich cynllun efallai y byddwch yn colli buddion gwerthfawr a fyddai’n cael eu talu i chi pe byddech yn sâl neu'n cael eich talu i'ch dibynyddion pe byddech farw.
Nid wyf am stopio gweithio - felly a oes angen pensiwn arnaf?
Efallai y byddwch yn meddwl hynny nawr, ond nid oes neb yn gwybod beth fydd yn digwydd yn y dyfodol. Efallai y byddwch yn newid eich meddwl.
Hyd yn oed os nad ydych am stopio gweithio, mae cael pot o gynilion y gallwch gymryd arian ohonynt pan fyddwch yn hŷn yn rhoi mwy o hyblygrwydd i chi o ran sut y gallwch fyw eich bywyd. Ac mae'n golygu gallwch barhau i wneud y pethau rydych yn mwynhau eu gwneud nawr.
Hefyd, mae llawer o ffyrdd i gymryd arian o'ch cynilion pensiwn unwaith y byddwch yn 55 oed (bydd hwn yn cynyddu i 57 oed yn 2028). Ond mae ddiffyg cynilion yn golygu llai o ddewis yn nes ymlaen.
Byddaf yn cael pensiwn gan y llywodraeth - pam dylwn orfod talu ddwywaith?
Swm llawn Pensiwn y Wladwriaeth i bobl sy’n cyrraedd oedran Pensiwn y Wladwriaeth yn ystod 2022-23 yw £185.15 yr wythnos. Os ydych am gael mwy na hynny i fyw arno, mae'n werth cael cynilion pensiwn eraill.
Mae oedran Pensiwn y Wladwriaeth yn cynyddu o 66. Ac ni fydd llawer o bobl yn gallu cael eu Pensiwn Gwladol nes eu bod yn 67, 68 oed neu hyd yn oed yn hŷn.
Ar hyn o bryd gallwch ddechrau cymryd yr arian yn eich cynilion pensiynau preifat o 55 oed. Mae hyn yn cynyddu i 57 oed yn 2028.
Fy eiddo fydd fy mhensiwn
Hyd yn oed os ydych yn ddigon ffodus i allu prynu'ch cartref a thalu'ch morgais cyn eich bod am stopio gweithio, bydd angen rhywle arnoch i fyw o hyd.
Gall symud i eiddo llai weithio i rai pobl a gall ryddhau rhywfaint o arian parod. Ond a fydd hynny'n ddigon i ddarparu incwm i chi am weddill eich oes?
Beth arall gallaf ei wneud?
Os ydych yn poeni am arian, siaradwch â'ch cyflogwr i weld a allwch ostwng y swm rydych yn ei gyfrannu .
Mae rhaid i gyflogwyr dalu o leiaf 3% o'ch enillion cymwys ar eich rhan, ond mae llawer yn talu mwy. Mae hyn yn golygu efallai y gallwch dalu llai, yn hytrach na stopio'n gyfan gwbl. Ond efallai y byddai'n syniad da ymrwymo i'w gynyddu eto yn nes ymlaen.
Mynnwch help cyn i chi benderfynu
Siaradwch â'ch cyflogwr, eich cydweithwyr gwaith neu ffrindiau a theulu – â phwy bynnag rydych yn teimlo'n fwyaf cyfforddus i siarad â hwy. Mae'n syniad da cael eu barn am yr hyn y dylech ei wneud.
Angen mwy o wybodaeth am bensiynau?
Ffoniwch ni am ddim ar 0800 756 1012 neu defnyddiwch ein gwe-sgwrs (Opens in a new window). Bydd un o'n harbenigwyr pensiwn yn hapus i ateb eich cwestiynau.
Mae ein help yn ddiduedd ac am ddim i'w ddefnyddio, p'un ai yw hynny ar-lein neu dros y ffôn.
Oriau agor: Dydd Llun i ddydd Gwener, 9am i 5pm (llinell gymorth), 9am i 6pm (gwe-sgwrs). Ar gau ar wyliau banc.
Problemau mwy? Mynnwch help
Os yw'ch pryderon ariannol yn fwy na lleihau eich cyfraniadau pensiwn yn unig, gallwch ffonio ein llinell gymorth canllaw arian yn gyfrinachol ar 0800 138 7777 oherwydd gallai fod atebion eraill.
Eich arian chi fydd eich cynilion bob amser
Os penderfynwch mai gadael yw'r opsiwn cywir, yna peidiwch â phoeni. Bydd eich cynilion pensiwn yn ddiogel a byddant bob amser yn eiddo i chi – hyd yn oed y symiau y talodd eich cyflogwr ynddynt.
Os byddwch yn newid swyddi, efallai y gallwch fynd â'ch cynilion pensiwn â chi i gynllun eich cyflogwr newydd, neu eu gadael lle y maent. Ond mae'n bwysig peidio ag anghofio amdanynt.
Gallwch ofyn i'ch cyflogwr ail-ymuno â'u cynllun pensiwn ar unrhyw adeg. Ond efallai na fyddan nhw'n eich rhoi chi yn yr un cynllun ag yr oeddech chi o'r blaen gyda'r un lefelau cyfraniad a buddion. Dim ond ar adeg benodol yn y flwyddyn y bydd rhai cyflogwyr yn eich ailgofrestru, felly gallai fod oedi. Bydd y mwyafrif o gynlluniau yn caniatáu i chi gynyddu eich cyfraniadau pryd bynnag y dymunwch, ond ni all pob cyflogwr a darparwr gynnig hyn. Os na allant, efallai y bydd angen i chi sefydlu pensiwn personol ar wahân er mwyn gwneud hyn.
