Help i dalu eich bil nwy neu drydan

Os ydych chi'n poeni am golli taliadau nwy neu drydan, cysylltwch â'ch cyflenwr yn gyntaf. Rhaid i'ch cyflenwr weithio gyda chi i gytuno ar gynllun talu sy'n addas i chi.

Mae'r rhain yn cynnwys pethau fel:

• adolygu'ch bil a chytuno ar daliadau mwy fforddiadwy
• rhoi seibiant talu i chi
• lleihau faint rydych chi'n ei dalu i roi cyfle i chi ddal i fyny
• rhoi mwy o amser i chi ad-dalu'r hyn sy'n ddyledus gennych
• mynediad at grantiau elusennol neu gronfeydd caledi.

Rhaid i'ch cyflenwr nwy neu ynni roi cefnogaeth ychwanegol i chi os ydych chi'n agored i niwed. Er enghraifft, os ydych chi:

• ag anabledd neu gyflwr iechyd tymor hir
• ag anghenion iechyd meddwl
• wedi colli clyw neu olwg
• yn feichiog neu â phlant o dan bump oed
• yn gwella ar ôl anaf neu newydd gael ei ryddhau o'r ysbyty
• ddim yn siarad na darllen Saesneg yn dda neu bod gennych anghenion cyfathrebu eraill
•  wedi cyrraedd oedran Pensiwn y Wladwriaeth.

Gallai fod rhesymau eraill pam y gallech fod yn agored i niwed, felly os nad ydych yn siŵr y gallwch ofyn i'ch cyflenwr.

Mae'n syniad da cofrestru ar gofrestr Gwasanaethau Blaenoriaeth eich cyflenwr a'ch gweithredwr rhwydwaith sy'n gofalu am eich cyflenwad nwy.

Os ydych chi'n agored i niwed ac yn cael trafferth gyda'ch biliau, gallwch ddefnyddio'r Uned Gymorth Ychwanegol Cyngor ar Bopeth. Gallant helpu gydag anghydfodau biliau neu broblemau eraill wrth dalu'ch bil.

Dyma sut i gael atgyfeiriad:

Ffoniwch linell gymorth  defnyddwyr Cyngor ar Bopeth am ddim ar 0808 223 1133 o ddydd Llun i ddydd Gwener 9am i 5pm.

Os oes gennych golled clyw, gallwch ddefnyddio Relay UK i ffonio'r llinell gymorth defnyddwyr gan ddefnyddio ap neu ffôn testun. Defnyddiwch sut i ddefnyddio Relay UK ar y wefan.

I gysylltu ag ymgynghorydd sy'n siarad Cymraeg, ffoniwch: 0808 223 1144.

Gallwch hefyd lenwi’r ffurflen ymholiad ynni ar-lein hon.

Gallwch ddefnyddio gwasanaeth Advice Direct Scotland ar wefan energyadvice.scot neu eu ffonio am ddim ar 0808 196 8660.

Cysylltwch â’ch Cyngor ar Bopeth  lleol.

Gallwch gysylltu â NI Energy Advice ar wefan NI Housing Executive(Agor mewn ffenestr newydd) neu eu ffonio am ddim ar 0800 111 4455.

Os ydych chi'n poeni am ychwanegu at eich mesurydd rhagdaledig, darllenwch y canllaw Ni allwch fforddio ychwanegu at eich mesurydd rhagdaledig ar wefan Cyngor ar Bopeth. 

Mae'n rhoi cyngor ar sut y gallwch gael credyd dros dro gan eich cyflenwr a'r ffyrdd gorau o'i dalu'n ôl.

Yng Ngogledd Iwerddon, gallwch gael mwy o wybodaeth am gredyd brys os ydych ar fesurydd rhagdaledig yn PowerNI (Opens in a new window)

Darganfyddwch pwy yw'ch cyflenwr nwy neu drydan, a'u manylion cyswllt, ar fil ynni diweddar.

Ceisiwch gysylltu â hwy ar-lein. Os na chewch ateb, mae'n werth mynd ar ei ôl.

Ar hyn o bryd, efallai nad newid cwmni ynni yw'r ffordd orau o ostwng eich biliau. Darllenwch fwy am beth i’w wneud yn ein canllaw Beth i’w wneud os ydych chi’n poeni bod eich biliau ynni’n codi.

Gall y Gostyngiad Cartrefi Cynnes roi £150 o ostyngiad oddi ar eich biliau trydan bob blwyddyn. Os ydych ar incwm isel ac yn cael rhai budd-daliadau penodol sy’n seiliedig ar brawf modd - gan gynnwys Credyd Cynhwysol - efallai y bydd gennych hawl iddo. Nid yw’r gostyngiad ar gael yng Ngogledd Iwerddon, ond efallai y byddwch yn gymwys i gael help i wneud eich cartref yn fwy effeithlon o ran ynniYn agor mewn ffenestr newydd

Gellir defnyddio'r gostyngiad hefyd ar gyfer biliau nwy yn lle trydan yn dibynnu ar eich darparwr ynni. Siaradwch â'ch cyflenwr trydan i ddarganfod.

Os nad ydych yn gymwys i gael y gostyngiad gyda’ch cyflenwr, edrychwch a allwch newid i un lle  gallech fod yn gymwys. Mae rhestr o gyflenwyr ar GOV.UKYn agor mewn ffenestr newydd

I’r mwyafrif, mae’r Gostyngiad Cartrefi Cynnes yn cael ei gymhwyso’n awtomatig os ydych yn gymwys. Os ydych yn byw mewn cartref parc, neu yn Yr Alban ac yn gymwys oherwydd incwm isel, bydd angen i chi wneud cais amdano. Mae mwy o fanylion ar GOV.UK.Yn agor mewn ffenestr newydd

I ddarganfod os ydych yn gymwys, gallwch ffonio llinell Gostyngiad Cartrefi Cynnes y llywodraeth ar 0800 107 8002 rhwng 14 Tachwedd 2022 a 31 Mawrth 2023.

Os yw’r tywydd yn oer iawn a’ch bod eisoes yn cael rhai budd-daliadau, efallai y byddwch yn gymwys i gael taliadau tywydd oer gwerth £25.

Os ydych yn mynd heb nwy na thrydan, gallai eich cynllun lles lleol helpu â thalebau atodol.

Mae rhai banciau bwyd hefyd yn dosbarthu ychwanegiadau talebau os ydych chi ar fesurydd rhagdalu. Bydd angen i chi gael eich cyfeirio at fanc bwyd yn gyntaf.

Gallwch hefyd gael atgyfeiriadau i fanciau bwyd trwy eich cyngor lleol a sefydliadau eraill gan gynnwys:

• canolfannau cynghori lleol 
• eich meddyg teulu 
• gweithwyr cymorth 
• heddlu.

Rhoddir cymorth lles lleol fesul achos.

• Os ydych chi'n byw yn Lloegr, cysylltwch â'ch cyngor i weld a oes ganddyn nhw gynllun cymorth lles. Darganfyddwch eich cyngor lleol yn GOV.UK (Opens in a new window)
• Os ydych chi'n byw yn yr Alban, darganfyddwch fwy am Gronfa Les yr Alban ar wefan Llywodraeth yr Alban (Opens in a new window) 
• Os ydych chi'n byw yng Nghymru, darganfyddwch fwy am y Gronfa Cymorth Dewisol ar wefan Llywodraeth Cymru (Opens in a new window)
• Os ydych chi'n byw yng Ngogledd Iwerddon, gallwch gael cyngor os ydych yn cael trafferth i dalu eich biliau ynni ar NI DirectYn agor mewn ffenestr newydd
• Yng Ngogledd Iwerddon, os ydych yn wynebu argyfwng tanwydd brys, efallai y gallwch gael taliad untro o £100 gan y Bryson Group (Opens in a new window)

• Yn gyntaf, sicrhewech eich bod yn cael popeth y mae gennych hawl iddo, edrychwch ar ein Hwb cymorth coronafeirws.
• Hefyd, i ddarganfod pa help ychwanegol y gallech fod â hawl i'w gael, rhowch gynnig ar ein Cyfrifiannell Budd-daliadau

Mae'n werth edrych ar unrhyw ffyrdd y gallwch dorri cost biliau eich cartref, fel newid darparwyr ar gyfer eich contractau nwy, trydan neu ffôn symudol.

Os ydych wedi methu dim ond un taliad ac nad oes gennych unrhyw ddyledion eraill, siaradwch â'ch cyflenwr cyn gynted ag y gallwch.

Mae gan y gwefannau isod gyngor ar yr hyn sydd angen i chi ei wneud, y camau y gall eich cyflenwr eu cymryd a pham ei bod yn bwysig clirio unrhyw ôl-ddyledion nwy neu drydan cyn gynted ag y gallwch:

• Os oes gennych ôl-ddyledion nwy a thrydan, ewch i StepChange (Opens in a new window)
  
• Os ydych yn cael trafferth talu'ch biliau ynni, ewch i Cyngor ar Bopeth (Opens in a new window)
  
• Gallwch ysgrifennu at eich credydwyr gan ddefnyddio llythyrau enghreifftiol o wefan Cyngor ar Bopeth (Opens in a new window)

Er ei bod yn beth prin i gyflenwr ynni mawr fynd i'r wal, mae llawer o gwmnïau ynni bach wedi mynd i'r wal yn ystod 2021 a gallai mwy fynd i’r wal oherwydd pris uchel nwy cyfanwerthol dros fisoedd y gaeaf.  

Os bydd hyn yn digwydd, mae ‘rhwyd ddiogelwch Ofgem’ yn sicrhau nad ydych yn cael eich gadael heb ynni.

Mae'r rhwyd ddiogelwch yn eich symud yn awtomatig i gyflenwr ynni newydd, i fargen newydd.

Dewisir y fargen gan ddefnyddio proses gystadleuol a gallai fod ychydig yn fwy na'ch tariff blaenorol. Gallwch chi ddod â'ch bargen newydd i ben neu symud i gyflenwr gwahanol pryd bynnag y dymunwch.

Os oeddech chi mewn dyled i'ch hen gyflenwr, yna bydd yn rhaid i chi dalu hwn o hyd ond efallai y bydd yn rhaid i chi ei dalu i'ch cyflenwr newydd. Arhoswch i'ch cyflenwr newydd gysylltu â chi.

Os oeddech mewn credyd gyda'ch cwmni ynni, yna mae'r un peth yn wir: byddwch yn cael yr arian yn ôl, ond dylech aros i'ch cyflenwr newydd gysylltu â chi.

Os ydych wedi methu mwy nag un taliad yn barod ac yn methu â dod i gytundeb â'r darparwr, mae'n well cael cyngor cyn gynted ag y gallwch, yn enwedig os oes gennych ddyledion eraill hefyd.

Gallai cael materion iechyd meddwl olygu eich bod yn cael trafferth gwneud y penderfyniadau gorau i chi yn seiliedig ar arian, yn ogystal â gweithredu arnynt

Cofiwch, os ydych yn cael trafferthion ariannol a â'ch lles meddyliol, mae'n werth cysylltu â'ch banc, cymdeithas adeiladu, benthyciwr neu bwy bynnag sydd arnoch arian iddynt, i drafod eich opsiynau.

Fodd bynnag, yn aml mae'n haws dweud na gwneud wrth godi'r ffôn a siarad am eich problemau pan rydych yn cael trafferth â'ch iechyd meddwl.

I gael rhai awgrymiadau cyffredinol ar sut y gallwch reoli eich iechyd meddwl edrychwch ar ganllaw Rethink’s Mae'n cynnwys popeth o osod cyllideb i gael help os ydych chi, neu rywun rydych yn poeni amdano, yn cael argyfwng iechyd meddwl.